Монголчуудын өв соёлын бэлгэдэл, ерөөл магтаал болгонд сүсэглэж хэлж заншсан "Есөн цагаан хүсэл"-ийн утга учир, гол амин чанар, хэрхэн манах сахих тухай “Монгол афоризмын цуглуулга” болсон бяцхан ном “ЕСӨН ХҮСЭЛ” цувралыг уншигч танд зориуллаа.
Нэгэн өгүүлбэрийн ард
Нэгэн нүүр сургаалийн цаатад
Та бидний дээд өвгөдийн
Туулаад таньсан ухаарал
Олз болгон тогтоож авах
Ололт амжилтын чиг бий шүү
Тиймээс та энэхүү судрыг эгэл өдрүүдэд халааснаасаа салгалгүй
Эргэх цагт хажуугаасаа холдуулалгүй
Харж тогтоож хадгалж яваарай
Арга хайхдаа эргүүлж ннэг хараарай
Асуудал тулгарахад сүншиглэж нэг дэлгээрэй
Тэр цагт тэнгэрээс буусан үг гэдэг
Хэрхэхийг чинь тодолж
Хийморийг чинь өргөж
Хэмийг чинь тэтгэх болно.
Ханийн хүслээр-ХАЙР
Хүмүүн харилцах олноосоо ханиа сонгодог. Заяагдсан заяагаа уусган нэгтгэж, хуваалцаж, холбож, хайрын дүрээр бат бэхжүүлж, нэгнийгээ энэрдэг, хүндэлдэг, харилцан итгэдэг эр эмийн хүсэл болох ханийн хүслийг манаж амьдрах болно. Ханилах хүсэл гэдэг нь ижилдэн уусаж, нэг нэгнийгээ дүүргэж, бүтээж явахыг үгүйлнэ. Харин түлхүүр цоож тааруулах гэж байгаа мэт яг өөрт чинь таарсан хань гэж байдаггүйг санах хэрэгтэй. Өрх бүл гэдэг утга учрыг ч ойлгох хэрэгтэй. Учиг бүхнээ нууцгүй хуваалцаж, учрах саад бүхнийг угтан давж, дутуугаа нөхөн, дундуураа дүүргэн явахыг хэлнэ.
Хос багана
Хайрын тухай
Гэр бүлийн тухай
